Τρίτη 31 Μαΐου 2011

ΔΕΛΦΙΝΙΑ ΚΟΡΙΝΘΙΑΚΟΥ

Tα δελφίνια πεθαίνουν στον Κορινθιακό από τη μόλυνση

22/02/2011
Σύμφωνα με τις οικολογικές οργανώσεις, σχεδόν κάθε μήνα ένα δελφίνι εντοπίζεται νεκρό στις ακτές του συγκεκριμένου κόλπου, καθώς η αυξημένη ρύπανση του βυθού σε βαρέα μέταλλα, η οποία είναι κατά 20% πάνω από το όριο, δηλητηριάζει τους πνεύμονες των δελφινιών. Από τον Αύγουστο μέχρι τον Φεβρουάριο έχουν εντοπιστεί συνολικά 14 δελφίνια νεκρά, ωστόσο οι αρμόδιοι εκτιμούν ότι ο αριθμός των νεκρών δελφινιών είναι διπλάσιος. Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο διέρχονται από τον Κορινθιακό κόλπο περίπου 200 με 250 δελφίνια, εκ των οποίων το 10% χάνει τη ζωή του κατά το πέρασμα από τον κόλπο.
Χαρακτηριστικό της αύξησης του θλιβερού αυτού φαινομένου αποτελεί το γεγονός πως τα τελευταία 12 χρόνια ο μέσος αριθμός εκβρασμένων δελφινιών στις ακτές του Κορινθιακού ήταν 6,6 τον χρόνο. Σήμερα, όμως, ο αριθμός αυτός έχει διπλασιαστεί. Σύμφωνα με το ερευνητικό πρόγραμμα «Δελφίνια Κορινθιακού Κόλπου» του Ινστιτούτου Κητολογικών Ερευνών, που ξεκίνησε το 1995 και αποσκοπεί στην καταγραφή και μελέτη των πληθυσμών των τεσσάρων ειδών δελφινιών που ζουν στη συγκεκριμένη περιοχή, στον Κορινθιακό έχει καταγραφεί ένα απρόσμενο και μοναδικό φαινόμενο: Τρία από τα είδη δελφινιών του Κορινθιακού (ζωνοδέλφινα, κοινά δελφίνια και σταχτοδέλφινα) σχηματίζουν μικτά κοπάδια. Η συμβίωση των παραπάνω ειδών δεν έχει παρατηρηθεί πουθενά στον κόσμο έως σήμερα ως μόνιμο φαινόμενο.


ΠΗΓΗ:http://www.healthyliving.gr/

Δευτέρα 30 Μαΐου 2011

ΠΟΙΟΙ ΕΙΜΑΣΤΕ

"ΚΑΡΤΕΡΙΑ"




Ποιοί είμαστε





 - Όλα ξεκίνησαν  εκείνο το κρύο βράδυ στις 21  Μαρτίου του 2011, όταν μαζευτήκαμε 100-120 άτομα στα Γραφεία του Λιμενικού Ταμείου Φωκίδας, γιατί είχε κυκλοφορήσει η φήμη οτι επρόκειτο να συζητηθεί και να εγκριθεί η ανανέωση της σύμβασης της παραχώρησης της έκτασης στο Λαρνάκι, στην εταιρεία S&B.  Τότε πρέπει να έπεσε η καρίνα της ΄΄ΚΑΡΤΕΡΙΑΣ ΄΄και άς μην το είχαμε καταλάβει ακόμα. Μετά από εκείνο το ιστορικό βράδυ, όπου αναγκάστηκε ο πρόεδρος του Λιμενικού Ταμείου να αναβάλλει την απόφασή του, άρχισε ένας κύκλος  επαφών και συζητήσεων μεταξύ πολλών  κατοίκων της Ιτέας, για το πως θα μπορούσε να υπάρξει ένας τρόπος  έκφρασης και  αντίδρασης στα όποια  αυθαίρετα σχέδια προγραμμάτιζαν κάποιοι  για την περιοχή μας, χωρίς να θεωρούν απαραίτητη την ενημέρωση των κατοίκων  και βεβαίως χωρίς την συναίνεσή μας. Κατά το τέλος Απριλίου του 2011, έπεσε η ιδέα, να δημιουργήσουμε μια κίνηση πολιτών, μια ομάδα ανθρώπων, έναν όμιλο, κάτι σαν λέσχη  τέλος πάντων,  όπου θα μπορούσαμε να συζητάμε, να ενημερωνόμαστε και να ενημερώνουμε την τοπική κοινωνία για οτι μας αφορά και μας ενδιαφέρει. Ετσι, αποφασίσαμε όλοι εμείς που συνεχίζαμε τις επαφές, να ιδρύσουμε έναν σύλλογο που να ασχολείται με τον εξωραϊσμό της περιοχής, το περιβάλλον, τον πολιτισμό και γενικά με ότι έχει να κάνει με την προστασία του τόπου αφ΄ενός και την ανάπτυξή του αφ΄εταίρου. Αποφασίσαμε επίσης, να του δώσουμε το όνομα ΄΄ΚΑΡΤΕΡΙΑ΄΄ για τους παρακάτω λόγους:

- Το πρώτο ατμοκίνητο πολεμικό πλοίο στον κόσμο πού έλαβε μέρος  ποτέ σε ναυμαχία, ήταν το υπό Ελληνική σημαία  νεοναυπηγηθέν πλοίο  με  το όνομα ΄΄ΚΑΡΤΕΡΙΑ΄΄.

- Η ναυμαχία έλαβε μέρος στον όρμο της Αγκάλης στην Ιτέα στις 27 Σεπτεμβρίου 1827 και ως γνωστόν, ήταν νικηφόρα για τα ελληνικά χρώματα. Η Ιτέα τότε ήταν ενας μικρός οικισμός.

- Το διάταγμα του Καποδίστρια  που αναφέρεται στην ίδρυση της Ιτέας, έχει ημερομηνία  13 Αυγούστου 1830, δηλ. σχεδόν ταυτίζονται η ΄΄ΚΑΡΤΕΡΙΑ΄΄ και  η ναυμαχία  της  Αγκάλης, με την ίδρυση της Ιτέας.

- Το όνομα  ήταν οικείο και θα ήταν εύκολα και διακριτά αναγνωρίσιμο απο τους  κατοίκους της περιοχής.

- Και τέλος,  γιατί η λέξις ΄΄ΚΑΡΤΕΡΙΑ΄΄ εκτός απο το όνομα του πλοίου, σημαίνει και την υπομονή μαζί με την αναμονή για επερχόμενο ευχάριστο γεγονός. Και ελπίζουμε  η πόλη μας να ΄΄καρτερά΄΄ πολλά ευχάριστα γεγονότα.

Στις 5 Μαΐου του 2011 και ημέρα Πέμπτη, καταθέσαμε το καταστατικό μας για έγκριση στο Πρωτοδικείο Αμφίσσης, συνοδευόμενο από 28 (είκοσι οκτώ) υπογραφές κατοίκων της περιοχής μας. Η ΄΄ΚΑΡΤΕΡΙA΄΄ μας, είχε ήδη κατασκευασθεί!

Υπάρχει  πενταμελής  προσωρινή Διοίκηση του Συλλόγου  μέχρι της έκλογής του νέου Δ.Σ. που θα προέλθει από τις αρχαιρεσίες στην πρώτη μας Γενική Συνέλευση των μελών. Ηδη όμως έχουμε  δραστηριοποιηθεί  και η ΄΄ΚΑΡΤΕΡΙΑ΄΄ μας, έχει ήδη ξεκινήσει το ταξείδι της. Ας είναι καλοτάξιδη.








ΙΤΙΕΣ




Ανεβάζουμε αυτές τις φωτογραφίες από τη μαρίνα της Ιτέας που μας έστειλε ένας αναγνώστης μας κάνοντας σε  σχόλιο του και παράπονα για εγκατάλειψη ή αδιαφορία των αρμοδίων. Πράγματι οι ιτιές δείχνουν να έχουν εγκαταληφθεί και στην αρχή της τουριστικής σεζόν δείχνουν μια εικόνα που δεν αρμόζει στην Ιτέα. Είναι κρίμα να ξεραθούν οι Ιτιές.  

Κυριακή 29 Μαΐου 2011

ΒΑΣΙΛΕΥΟΥΣΑ





Από μια πόρτα, από την Κερκόπορτα είχαν μπει λίγοι Τούρκοι και σήκωσαν μία και μοναδική σημαία απάνω στα τειχιά μας! Ουρλιαχτά πανικού ακούστηκαν…

Με τη δύναμη όλων των γενεών των Ελλήνων ρίχτηκε στη μάχη τώρα ο ίδιος ο τελευταίος βασιλέας μας. Σήκωνε το σπαθί του και όταν το κατέβαζε απλώνονταν σωρός οι Τούρκοι, που βλέποντας πως κάτι συνέβαινε ξανατρέξαν με καινούργια ορμή στην Πύλη του Αγίου Ρωμανού, εκεί που πολεμούσε σαν το λιοντάρι ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος! Στο πιο αδύναμο μέρος της άμυνας!

Ο πανικός απλωνόταν, “οι Τούρκοι, οι Τούρκοι” ακούγονταν ακόμα πιο πολλές φωνές πανικού, βλέποντας το λυσσασμένο κύμα των Γενιτσάρων να σπάει τις αφύλακτες πια θέσεις των ανδρών και να περικυκλώνει τον Αυτοκράτορα, που πολεμούσε με όλη τη δύναμη της ψυχής του, με όλη την πνοή της ανδρείας του!

“Εάλωωω! Η Πόλις εάλωωωω”!

Δάκρυα σπαραγμού βγήκαν από τα σωθικά του σαν άκουσε εκείνο το “εάλω” Η Πόλη… η Πόλη του, ό,τι αγάπησε, αυτό για το οποίο τόσο πάλεψε και ξαγρύπνησε, η Πόλη, Θεέ μου “εάλω”!

Η σφαγή του πληθυσμού είχε αρχίσει…

Ο Παλαιολόγος τότε έβγαλε την αυτοκρατορική του στολή, διατηρώντας τις ερυθρές περικνημίδες με τους χρυσούς δικέφαλους αετούς , γύρισε και είπε προς τους άλλους “Υπάγωμεν προς τον θάνατο“,
“Γίνεται εγώ να είμαι ζωντανός και η Πόλις να έχει κυριευτεί;“
“Δεν υπάρχει κανείς Χριστιανός να μου πάρει το κεφάλι;” φώναξε με όλη τη δύναμή του καθώς το σπαθί του κατέβαινε με ορμή σε ένα Γενίτσαρο που ούρλιαξε από το πόνο, φοβούμενος μην πέσει ζωντανός στα χέρια των αλλόθρησκων! Αστραπή πέρασε από το νου του το αίτημα που είχε ζητήσει από το Χριστό, το βράδυ όταν μεταλάμβανε και γύρεψε συγχώρηση.

Και σαν απάντηση ήρθε τότε ένα δυνατό χτύπημα που του έκοψε την ανάσα! Ένας Γενίτσαρος τον είχε λαβώσει πισώπλατα! “Εάλω η Πόλις” ακούστηκε μακάβρια η σπαραχτική φωνή. Και όπλισε με τέτοια δύναμη τον βασιλέα, που γύρισε τραυματισμένος και με μια σπαθιά πήρε το κεφάλι του άτιμου που τον χτύπησε!

Καινούριο κύμα Τούρκων χίμηξε από τα χαλάσματα μέσα! Όσοι είχαν απομείνει πάλευαν τώρα 1 με 20!

Πάλι σήκωσε το σπαθί ο Κωνσταντίνος! Πάλι πολεμούσε για την Πίστη, όπως είχε πει στον τελευταίο λόγο του και για την Πατρίδα!

Γέμισε ο τόπος τούρκικα σαρίκια! Ένα δόρυ σφενδονίστηκε καταπάνω του και τον ήβρε τον ΗΡΩΑ στο στήθος! Χαλάρωσε η λαβή του! Λύγισαν τα γόνατα! Τα μάτια του έγιναν βαριά! Οι φωνές έπαψαν να ακούγονται! Τα ουρλιαχτά πια δεν τον άγγιζαν! Ο Αετός φτερούγιζε για τα ουράνια! Να σμίξει με τους παλιούς ήρωες, που τον περίμεναν δακρυσμένοι στα ουράνια, κάτω από το Θρόνο του Κυρίου της Ζωής και της Ανάστασης! Είχαν προλάβει με απανωτές τους Πρεσβείες, με μπροστάρισα την ίδια τη Βασίλισσα των Αγγέλων και είχαν αποσπάσει τη μεγάλη και βεβαία υπόσχεσή Του:


“Πάλι με χρόνια, με καιρούς, πάλε δικά σας θα ‘ναι"

Συνεδρίαση Τοπικού Συμβουλίου Ιτέας για το "Λαρνάκι" (12)

Συνεδρίαση Τοπικού Συμβουλίου Ιτέας για το "Λαρνάκι" (11)

Συνεδρίαση Τοπικού Συμβουλίου Ιτέας για το "Λαρνάκι" (10)

Συνεδρίαση Τοπικού Συμβουλίου Ιτέας για το "Λαρνάκι" (9)

Συνεδρίαση Τοπικού Συμβουλίου Ιτέας για το "Λαρνάκι" (8)



Συνεδρίαση Τοπικού Συμβουλίου Ιτέας για το "Λαρνάκι" (7)

Σάββατο 28 Μαΐου 2011

ΤΟ “NAUTICA” ΣΤΗΝ ΙΤΕΑ








Το κρουαζιερόπλοιο “NAUTICA” της “OCEANIA CRUISES” βρίσκεται από νωρίς το πρωί στο λιμάνι της Ιτέας. Πλήρωμα και επιβάτες, περίπου 1100 άτομα, εκτός τη παραλία της πόλης και σε συνδυασμό με την ωραία ημέρα απόλαυσαν την επίσκεψη τους στους Δελφούς αλλά και στο μοναστήρι του Όσιου Λουκά της Βοιωτίας, αποδεικνύοντας για μια ακόμη φορά πως η Ιτέα είναι η μοναδική θαλάσσια τουριστική είσοδος για την ευρύτερη περιοχή.

Συνεδρίαση Τοπικού Συμβουλίου Ιτέας για το "Λαρνάκι" (6)



Συνεδρίαση Τοπικού Συμβουλίου Ιτέας για το "Λαρνάκι" (5)



Συνεδρίαση Τοπικού Συμβουλίου Ιτέας για το "Λαρνάκι" (4)

Παρασκευή 27 Μαΐου 2011

ΠΡΟΣΚΛΗΣΗ




Π Ρ Ο Σ Κ Λ Η Σ Η

Σας προσκαλούμε στην συγκέντρωση-ενημέρωση που οργανώνει ο Σύλλογος μας
στο   Κυριακοπούλειο    Πολιτιστικό   Κέντρο   Ιτέας
την    Τέταρτη  1  Ιουνίου   2011   και  ώρα    19:00
με ομιλητή τον κο Δημ. Αγγελόπουλο
Πρόεδρο της ομοσπονδίας συλλόγων Κορινθιακού ΄΄ΑΛΚΥΩΝ΄΄ με θέμα:
«Τα μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα
του Κορινθιακού Κόλπου και της Ιτέας»
Eξωραϊστικός Σύλλογος
΄΄ΚΑΡΤΕΡΙΑ΄΄



Συνεδρίαση Τοπικού Συμβουλίου Ιτέας για το "Λαρνάκι" (3)




Συνεδρίαση Τοπικού Συμβουλίου Ιτέας για το "Λαρνάκι" (2)







Συνεδρίαση Τοπικού Συμβουλίου Ιτέας για το "Λαρνάκι" (1)





Τρίτη 24 Μαΐου 2011

Ατμόπλοιο "Καρτερία"


Η Καρτερία ήταν το πρώτο ατμοκίνητο πολεμικό πλοίο στην ιστορία, το οποίο χρησιμοποιήθηκε σε πολεμικές επιχειρήσεις. Ναυπηγήθηκε το 1825, σε αγγλικό ναυπηγείο, για λογαριασμό του ναυτικού των Ελλήνων επαναστατών, κατά την Επανάσταση του 1821. Κατασκευάστηκε από το ναυπηγείο του Greenland Dock (South), στο Rotherhithe του Λονδίνου.[1] Ήταν το μόνο από τα έξι τέτοια πλοία που παραγγέλθηκαν από τον πλοίαρχο Φρανκ Χέιστινγκς (Φραγκίσκο Α. Άστιγγα), πρώην αξιωματικό               
του βρεττανικού Βασιλικού Ναυτικού στην υπηρεσία της ελληνικής επαναστατικής κυβέρνησης. Η παραγγελία χρηματοδοτήθηκε από το Φιλλεληνικό Κομιτάτο του Λονδίνου. [2] Καρτερία ήταν ατμοκίνητη τροχήλατη κανονιοφόρος κινούμενη από δύο μικρές ατμομηχανές. Διέθετε πάντως και κατάρτι και μπορούσε να κινηθεί με πανιά. Αν και έφερε μόλις 4 κανόνια, αυτά ήταν πανίσχυρα πυροβόλα των 68 λιβρών. Με τη βοήθεια των ατμομηχανών της, οι χειριστές της μπορούσαν να πυρώσουν τα βλήματα των πυροβόλων της ώστε αυτά να χρησιμοποιηθούν ως εμπρηστικά.[2]
Το πλοίο μπήκε σε επιχειρησιακή ετοιμότητα στην Ελλάδα το 1826. Ήταν το πρώτο, παγκοσμίως, ατμοκίνητο πλοίο με πολεμική δράση -το πρώτο ατμοκίνητο πολεμικό που ναυπηγήθηκε ποτέ ήταν το αμερικανικό USS Demolos, το οποίο μπήκε σε λειτουργία το 1813, είχε 30 πυροβόλα αλλά δεν χρησιμοποιήθηκε ποτέ σε ναυμαχία.[3] Υπό τις εντολές του Χέιστινγκς, η Καρτερία γρήγορα κέρδισε τη φήμη επίφοβου πολεμικού πλοίου. Μεταξύ των άλλων επιτυχημένων πολεμικών ενεργειών της, περιλαμβάνεται η επιδρομή στο λιμάνι της Ιτέας, στον Κορινθιακό Κόλπο, στις 17 ή 18 Σεπτεμβρίου 1827 (παλιό ημερολόγιο), κατά την οποία ανατίναξε ή βύθισε 4 οθωμανικά πλοία.[4]



Δευτέρα 23 Μαΐου 2011

ΙΤΕΑ ΙΣΤΟΡΙΑ


Η Ιτέα είναι παραλιακή κωμόπολη του νομού Φωκίδας και επίνειο της Άμφισσας, με πληθυσμό 4.666 κατοίκους (απογραφή 2001). Βρίσκεται στον Κρισαίο κόλπο (ή κόλπο της Ιτέας), στον Κορινθιακό. Πίσω από την πόλη απλώνεται ο Ελαιώνας της Άμφισσας, με φόντο την Γκιώνα και τον Παρνασσό πάνω στον οποίο διακρίνονται οι Δελφοί και το Χρισσό. Από την παραλία της Ιτέας κοιτώντας προς τη θάλασσα μπορεί κανείς να διακρίνει το Γαλαξίδι, ακόμα και την Πελοπόννησο. Η Ιτέα βρίσκεται νότια της Άμφισσας, βορειοανατολικά του Γαλαξιδίου και νοτιοδυτικά των Δελφών, πόλεις με τις οποίες συνδέεται οδικά.
Η Ιτέα αποτελεί έδρα του Δήμου Ιτέας, ο οποίος περιλαμβάνει εκτός από την πόλη της Ιτέας, την γειτονική Κίρρα και την Τριταία. Η Ιτέα και η Κίρρα έχουν πλέον ενωθεί και αποτελούν ενιαίο πολεοδομικό συγκρότημα.
Παραθαλάσσια μεταξύ των δύο αρχαίων ελληνικών πόλεων, της Κίρρας και του Χαλαίου, στην περιοχή της σύγχρονης Ιτέας, υψωνόταν μια θαλερή ιτιά, δίπλα στην οποία ανάβρυζε πηγή με δροσερό και γλυκό νερό και ήταν η μοναδική στην περιοχή. Το όνομά της η πόλη το πήρε από το δέντρο και μάλιστα ακόμα και σήμερα οι κάτοικοι της περιοχής την αποκαλούν Ιτιά και όχι Ιτέα.
Αρχαίοι Χρόνοι
Ερείπια Υστεροελλαδικής Περιόδου και κυρίως θαλαμωτοί τάφοι, μιλούν για την ύπαρξη αρχαίας πόλης δυτικά της σημερινής θέσης της Ιτέας, χωρίς όμως να καθορίζουν ποιας, αλλά ίσως να πρόκειται για το Χάλαιον. Η ύπαρξη πολυάριθμης πόλης στο σημείο αυτό βεβαιώνεται και από λιθόστρωτο δρόμο προς την Άμφισσα, τμήματα του οποίου σώζονταν μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα.

 Τουρκοκρατία

Στην περιοχή της σημερινής Ιτέας, όπου υπήρχε η περίφημη ιτιά με τη μοναδική πηγή της περιοχής, κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας φτιαχνόντουσαν στάνες και κεραμοποιεία. Αργότερα εκεί δημιουργήθηκε ο οικισμός Σκάλα Σαλώνων, με μια υποτυπώση ξύλινη αποβάθρα, ένα τελωνείο, καλύβες και αποθήκες. Αυτός ο οικισμός μετεξελίχθηκε στην Ιτέα.
Η περιοχή πέρασε διαδοχικά από πολλά χέρια, τα τελευταία δε χρόνια της Τουρκοκρατίας, ανήκε στη χήρα του Ομέρ Αγά των Σαλώνων - την Ομεραγού - η οποία την παραχώρησε σε κάποιο Γαλαξειδιώτη για να καταλήξει τελικά ως προίκα της κόρης του σε ένα δικηγόρο από το Λιδωρίκι.

 Ελληνική Επανάσταση

Από το εθνικό προσκλητήριο του απελευθερωτικού αγώνα δεν ήταν δυνατό να απουσιάσει η Σκάλα Σαλώνων και αρκετά ήταν τα πολεμικά γεγονότα που έλαβαν χώρα στην περιοχή της. Κορυφαίο θεωρείται η "Ναυμαχία της Σκάλας Σαλώνων" ή "Ναυμαχία της Αγκάλης", όπου στις 17 Σεπτεμβρίου 1827, ο φιλέλληνας Άγγλος πλοίαρχος Φραγκίσκος Άμπνευ Άστιγξ, κυβερνήτης του πρώτου ατμοκίνητου πλοίου, με την ονομασία «Καρτερία» και επικεφαλής μικρής ελληνικής ναυτικής δύναμης, αγκυροβόλησε προ του τουρκικού στόλου, που ήταν αγκυροβολημένος στον όρμο της «Αγκάλης» στην δυτική πλευρά του κόλπου της Ιτέας, υποστηριζόμενος και από ξηράς με εκλεκτό σώμα 500 ανδρών και πυροβόλα που χειρίζονταν Ευρωπαίοι πυροβολητές. Μέσα σε μισή ώρα, ο ΄Αστιγξ, με κατάλληλες βολές από την «Καρτερία», ανατίναξε την τουρκική ναυαρχίδα και κατέστρεψε άλλα 6 πολεμικά καθώς και 3 Αυστριακά πλοία εφοδιασμού, ενώ αχρήστευσε τα πυροβολεία της ξηράς. Η νίκη αυτή αποκατέστησε την κυριαρχία των Ελλήνων στον Κορινθιακό κόλπο και εξασφάλισε την επικοινωνία με την Πελοπόννησο, αποτελώντας κύρια αφορμή της Ναυμαχίας του Ναυαρίνου στις 20 Οκτωβρίου 1827 σηματοδοτώντας την αρχή της ανεξαρτησίας της Ελλάδος.

Νεότερη Εποχή

Ο Ιωάννης Καποδίστριας υπόγραψε στις 13 Αυγούστου 1830 ψήφισμα - έγκριση για ίδρυση οικισμού στη Σκάλα Σαλώνων και αυτό αποτελεί την ληξιαρχική πράξη γένεσης της Ιτέας. Χρειάστηκε όμως να περάσουν 40 ολόκληρα χρόνια μέχρις ότου η πόλη αρχίσει να παίρνει σταθερά πια το δρόμο της προόδου. Στον Πρώτο Παγκόμιο Πόλεμο, η Ιτέα γίνεται βάση της Αντάντ.

ΠΗΓΗ:http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%99%CF%84%CE%AD%CE%B1_%CE%A6%CF%89%CE%BA%CE%AF%CE%B4%CE%B1%CF%82

ΑΣΤΙΓΓΞ

"Καρτερία": Το πρώτο ελληνικό ατμοκίνητο πολεμικό σκάφος και ο κυβερνήτης του Φρανκ Άμπνευ Άστιγγξ.













Πρίν βρεθεί στη δική μας λιμνοθάλασσα, προσπαθώντας με οδηγό τον Άστιγξ να ελευθερώσει την πόλη μας, είχε ένα μακρύ και περιπετειώδες ταξίδι.
Η Καρτερία παραγγέλεται το 1824 με διαμεσολαβητή ανάμεσα στην ελληνική πλευρά και τους Άγγλους δανειστές Ricardo’s, τον λόρδο Έλλις.
Το 1825 οι Άγγλοι επιβάλλουν εκβιαστικά ως αρχηγό του ατμοκίνητου στόλου της Ελλάδος το ναύαρχο λόρδο Κόχραν. Έπρεπε βέβαια εκτός της Καρτερίας να παραγγελθούν και άλλα σκάφη. Το πρωτόκολλο που υπέγραψε πάλι ο Έλλις και αρκετοί Άγγλοι φιλέλληνες, προέβλεπε την παραγγελία ακόμη 5 σκαφών αξίας 150.000 λιρών ενώ η παράδοση θα γινόνταν εντος 2,5 μηνών. Έτοιμα πλοία όμως δεν υπήρχαν κι έτσι οι ημερομηνίες του πρωτοκόλλου δεν θα τηρούνταν. Τα πλοία θα ναυπηγούνταν στα ναυπηγεία του Μπρεντ ενώ η Καρτερία είχε ήδη αρχίσει να κατασκευάζεται στο Ντέπφορντ και την όλη επίβλεψη είχε ο Κόχραν.
Το πρόγραμμα όμως καθυστερούσε επικίνδυνα κι έτσι ξεσπάει το «σκάνδαλο του Λονδίνου». Η τιμή της Καρτερίας είχε συμφωνηθεί στις 12.000 λίρες τη στιγμή που το καθένα από τα υπόλοιπα κόστιζε υπερ διπλάσια. Η επιτροπή των τριτεγγυητών (Λορδος Ελλις κ. α.), διαχειρίζονταν τα χρήματα εν αγνοία των Ελλήνων, αγόραζαν άχρηστα υλικά και πλήρωναν ύποπτες αμοιβές και προμήθειες. Ο Κόχραν μάλιστα αγόρασε ένα έτοιμο σκάφος για ναυαρχίδα του, την ημιολία «Μονόκερως»και την εξόπλισε με πολυτέλεια (για την κάβα μόνο πληρώνει 2.500 λίρες). Οι 150.000 λίρες μαζί με τις 12.00 της Καρτερίας καταξοδεύονται.
Στην Ελλάδα το Μεσολόγγι έχει ήδη πέσει. Ο Κόχραν θορυβημένος επισπεύδει τη ναυπήγηση της Καρτερίας ώστε να πλεύσει τουλάχιστον αυτή
προς βοήθεια. Το σκάφος έπρεπε να είχε παραδοθεί τον Αύγουστο του 1825 αλλά οι εργασίες του θα τελειώσουν τον Μάρτιο του 1826. Κυβερνήτης θα τοποθετηθεί ο Άστιγξ (Frank Abney Hastings, 1794-1828) του οποίου οι ικανότητες θα αλλάξουν την κατάσταση. Δραστήριος και έντιμος, προετοιμάζει το πλοίο αγοράζοντας μάλιστα με δικά του χρήματα τα ναυτιλιακά όργανα και τους χάρτες και θα δώσει ιδιαίτερη σημασία στον πυροβολικό τομέα. Το Φεβρουάριο του 1826 δίνει εντολή στον ύπαρχό του Χέιν να πλεύσει προς την Ελλάδα μεταφέροντας ναυτικό εξοπλισμό και κάρβουνο. Ενας αγγλικός νόμος όμως, απαγόρευε στην Καρτερία να αποπλεύσει με τα κανόνια της κι έτσι διέταξε τον Χέιν να ζητήσει τα κανόνια του φρουρίου του Ναυπλίου κάτι που βρήκε αντίθετους τους Ελληνες αξιωματικούς ετσι ώστε αργότερα να μεταφερθούν δια ξηράς. Η Καρτερία έπλευσε δοκιμαστικά στον Τάμμεση και στις αρχές του Ιουλίου του 1826 ξεκίνησε για την Ελλάδα.
Οι περιπέτειες του σκάφους ξεκινούν. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της στη Μεσόγειο, πυρκαγιά θα καταστρέψει τις μηχανές πλοήγησης και με την βοήθεια των ιστίων της θα καταπλεύσει στο Κάλιαρι της Σαρδηνίας. Από εκεί θα στείλει τον Τζορτζ Φίνλευ (τον μετέπειτα ιστορικό και βιογράφο του) στην Αγγλία για την προμήθεια ανταλλακτικών. Το πρωινό της 3ης Σεπτεμβρίου 1826 “πρωτοφανής ενάλιος θόρυβος” ξυπνά τους κατοίκους του Ναυπλίου και όλοι μένουν έκθαμβοι μπροστά στο “παπόρι του Κοχράνη”όπως το είπαν. Οι δύο μεγάλοι τροχοί στα πλάγια του πλοίου τους έκαναν να πιστέψουν ότι με λίγη προσπάθεια θα μπορούσε ν’ ανέβει στην κορυφή του Παλαμηδιού.
Ο Άστιγξ - πλοίαρχος πλέον του Ελληνικού Ναυτικού - προσπαθεί να κάνει το σκάφος του ετοιμοπόλεμο. Ο οπλισμός του ήταν βαρύς και πρωτόγνωρος για την εποχή (8 πυροβόλα που έριχναν εκρηκτικά κοίλα βλήματα των 68 λιβρών συστήματος Πεζάνς), αλλά εκείνο που δημιούργησε προβλήματα ήταν επάνδρωση του πλοίου. Ιδιαίτερα ενοχλήθηκαν οι Υδραίοι επειδή δεν προτιμήθηκαν ναυτικοί από τις δικές τους τάξεις προκαλώντας τον Άγγλο φιλέλληνα να τους πει ότι : “ δεν ήλθα διά διασκέδασιν. Ήλθα να πολεμήσω και όχι να ρίξω βόμβας εις τον αέραν…θα προσλάβω χρησίμους”. Η τελική σύνθεση του πληρώματος αποτελούνταν από 17 αξιωματικούς, 22 υπαξιωματικούς 110 ναύτες, 22 πυροβολητές και 4 μάγειρες ενώ η καταγωγή του πληρώματος ήταν αγγλική, ελληνική και σουηδική. Ο Σμυρναίος Ιωσήφ Φαλάγγας ανέλαβε ύπαρχος, ο Χέιν διοικητής του πυροβολικού, ο Ψαριανός Μικές Δούκας και ο Ιωάννης Σωτηριάδης αρχηγοί των αξιωματικών, ο Αμερικανός φιλέλληνας Σαμιουελ Χάου ιατρός και τέλος ο Ι. Κριτοβουλίδης τοποθετήθηκε φροντιστής και γραμματέας.
Η Καρτερία συμμετείχε στις ναυτικές επιχειρήσεις των ετών 1826-1828, ρίπτοντας συνολικά 18.000 περίπου βλήματα. Στις 29 Σεπτεμβρίου 1827 καταστρέφει 9 από τα 11 πλοία του τουρκικού στόλου στον κόλπο της Ιτέας. Μαζί με τον στρατηγό Τσωρτς, την 11η Μαίου του 1828 αρχίζουν την πολιορκία του Αιτωλικού αφού πριν είχε ανακαταληφθεί ο Ντολμάς και ο Πόρος (10 Απριλίου). Την 25η Μαίου ο ήρωας-κυβερνήτης της Καρτερίας θα πληγωθεί και θα μεταφερθεί στη Ζάκυνθο όπου πεθαίνει ενώ κυβερνήτης πλέον αναλαμβάνει ο Ι. Φαλάγγας.
Το 1831 η Καρτερία βρίσκεται στο ναύσταθμο του Πόρου. Εκεί κατά τη διάρκεια των θλιβερών για το έθνος γεγονότων που υποκινήθηκαν από ανθρώπους του Μιαούλη, κινδύνεψε να ανατιναχθεί μαζί με την κορβέτα “Yδρα” και τη φρεγάτα “Ελλάς”, αν την τελευταία στιγμή δεν προλάβαινε να σβήσει το φυτίλι ο Μυκονιάτης ναύτης Γ. Γαλασίδης. Το ταξίδι της Καρτερίας έφθανε στο τέλος του. Ο Άγγλος μηχανικός Άλφονς Πάρις και ο Βαβαυρός Βάισενμπαχ κατέβαλλαν τις τελευταίες προσπάθειες για τη συντήρηση και διάσωσή της. Παρ’ όλα αυτά το σκάφος παρέμεινε σαπίζοντας στο ναύσταθμο του Πόρου και τον Δεκέμβριο του 1841 στην “κατάστασιν του Βασιλικού Στόλου” δεν υπάρχει αναφορά του ονόματός του. Η Καρτερία ήταν το πρώτο ελληνικό ατμόπλοιο και το πρώτο παγκοσμίως που συμμετείχε σε πολεμικές επιχειρήσεις.
Ο Κόχραν εν τω μεταξύ, είχε ήδη φθάσει στην Ελλάδα με τον “Μονόκερώ” του τον Απρίλιο του 1827, αλλά τα πράγματα δεν τον ευνοούσαν και επέστρεψε στην Αγγλία όπου θα τύχει σκληρής κριτικής για το πρόγραμμα του «που ατιμάζει την αγγλικήν βιομηχανίαν και σπείρει εμπόδια στην ανεξαρτησίαν της Ελλάδος». Θα δημοσιεύσει μάλιστα μια απολογία για τις ευθύνες του. Από τα 5 ατμοκίνητα που είχαν παραγγελθεί η “Επιχείρηση” θα φθάσει στην Ελλάδα τον Αύγουστο του 1827, ο “Ακαταμάχητος” θα καταστραφεί σε δοκιμές στον Τάμμεση και τέλος ο “Ερμής”, θα πλεύσει στο Ναύπλιο τον Οκτώβριο του 1828 με κυβερνήτη τον πλοίαρχο Μπλάκερ και τον αμετανόητο Κόχραν τον οποίο ο Καποδίστριας θα παύσει από όλα τα καθήκοντά του.
Ο βιογράφος του Φρανκ Άμπνευ Άστιγξ αναφέρει πως η Καρτερία ήταν το μοναδικό ελληνικό σκάφος τέλεια οργανωμένο και με το πιο πειθαρχημένο πλήρωμα και ο κυβερνήτης του ένας από τους πιο έντιμους και χρήσιμους φιλέλληνες που ποτέ δεν έλαβε αμοιβή ξοδεύοντας μάλιστα τμήμα της ισχνής περιουσίας του, για να κρατήσει ως το τέλος την Καρτερία μάχιμη και δυνατή.
Βιβλιογραφία
Περισσάκης Ηλίας, "Τα πρώτα εθνικά δάνεια και οι αγορές των πλοίων της Ελληνικής Επανάστασης", περιοδικό "Ναυτική Ελλάς", Ιούνιος 2001, τευχ. 808.
George Finlay, "History of the Greek Revolution", Edinburg, 1861
Hellenicnavy.gr, επίσημη ιστοσελίδα του Ελληνικού Πολεμικού Ναυτικού.