ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗ​ΤΙΚΗΣ ΤΑΥΤΟΤΗΤΑΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΟΠΙΚΗ ΚΟΙΝΟΤΗΤΑ ΚΙΡΡΑΣ

Ξηροπήγαδο - ‘Αγιος Νικόλαος - Κίρρα

Μετονομασία του οικισμού και  ιστορική αναδρομή της  διοικητικής  διάρθρωσης για την Τοπική Κοινότητα ΚΙΡΡΑΣ , από την απελευθέρωση του ελληνικού κράτους.

1.   Προσάρτηση οικισμού Ξεροπήγαδου στο Δήμο Δελφών:

Με το Βασιλικό διάταγμα που υπογράφτηκε από τον Βασιλέα των Ελλήνων Γεώργιο , ο οικισμός Ξεροπήγαδον   προσαρτήθηκε στο Δήμο Δελφών (Καστρίου)(ΦΕΚ 20.04.1835).

2.   Προσάρτηση οικισμού Ξεροπήγαδου στο Δήμο Κρίσσης:

Με το Βασιλικό διάταγμα που υπογράφτηκε από τον Βασιλέα των Ελλήνων Γεώργιο , ο οικισμός Ξεροπήγαδον   αποσπάστηκε  από το δήμο Δελφών (Καστρίου) και προσαρτήθηκε στο Δήμο Κρίσσης (ΦΕΚ 80/Α/28.12.1836).

3.   Mετονομασία οικισμού , σε ‘Αγιο Νικόλαο –Κατάργηση ονομασίας Ξηροπήγαδον -Προσάρτηση οικισμού στο δήμο Κρίσσης:

Με το Βασιλικό διάταγμα που υπογράφτηκε από τον Βασιλέα των Ελλήνων Γεώργιο , ο οικισμός Ξεροπήγαδον του δήμου Κρίσσης καταργείται. Ο οικισμός του Αγίου Νικολάου  προσαρτήθηκε στο Δήμο Κρίσσης (ΦΕΚ 50/25.07.1879).

 

4.   Περί μετονομασίας του χωρίου «’Αγιος Νικόλαος» σε «Κίρρα» :

Με το Βασιλικό διάταγμα που υπογράφτηκε από τον Αντιβασιλέα Διάδοχο Κωνσταντίνο ( εν΄ ονόματι του Βασιλέα) στην Αθήνα στις 29.08.1908 και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 230/τ.Α/03.09.1908,  το χωρίον «Άγιος Νικόλαος» του Δήμου Κρίσσης μετονομάζεται και θα φέρει εφεξής το όνομα «Κίρρα».

 

5.   Περί προσαρτήσεως των δήμων και κοινοτήτων του νομού Φωκίδος συνοικισμών του νομού τούτου :

Με το Βασιλικό διάταγμα που υπογράφτηκε από τον Αντιβασιλέα Διάδοχο Κωνσταντίνο ( εν΄ ονόματι του Βασιλέα) στην Αθήνα στις 29.08.1912 και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 261/τ.Α/31.08.1912,  ο συνοικισμός Κίρρα (πρώην Άγιος Νικόλαος ) αποσπάστηκε από το δήμο Κρίσσης και προσαρτήθηκε στην  κοινότητα Ιτέας.

 

6.   Περί αναγνωρίσεως κοινοτήτων  : Κ Ι Ρ Ρ Α

Με το διάταγμα που υπογράφτηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Παύλο Κουντουριώτη και επί Υπουργού Εσωτερικών Κ. Ζαβιτζιάνου στην ‘Υδρα στις 04.07.1929 και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 221/τ.Α/06.07.1929,  ο συνοικισμός  -οικισμός Κίρρα αναγνωρίζεται ως κοινότητα Κίρρας με έδρα τον ομώνυμο συνοικισμό , αποσπάστηκε από την κοινότητα  Ιτέας.

                             

7.   Περί σύστασης δήμων και κοινοτήτων «σχέδιο ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ» : καταργείται η κοινότητα Κίρρας

 

Νόμος Καποδίστρια ή Σχέδιο «Καποδίστριας» είναι η συνηθισμένη ονομασία του νόμου 2539/97 του ελληνικού κράτους. Πήρε το όνομά του από τον Ιωάννη Καποδίστρια, πρώτο κυβερνήτη της Ελλάδος μετά την απελευθέρωσή της από την Οθωμανική αυτοκρατορία. Σύμφωνα με τον νόμο έγινε συνένωση κοινοτήτων σε μεγαλύτερους δήμους με σκοπό τη βελτιστοποίηση της δημόσιας διοίκησης στο επίπεδο της τοπικής αυτοδιοίκησης. Η διοικητική διαίρεση που προέκυψε με το νόμο αυτό ίσχυσε μέχρι το τέλος του 2010.

Ο Νόμος Καποδίστρια εισήγαγε το νέο όρο των «δημοτικών διαμερισμάτων» (οι παλαιές κοινότητες). Λόγω της κατάργησης των κοινοτήτων έτυχε σημαντικής αντίδρασης σε ορισμένες περιοχές( και η Κίρρα στις θιγόμενες κοινότητες με πολλά χαρακτηριστικά γεγονότα αντίδρασης).

Με την εφαρμογή του σχεδίου Καποδίστρια,   Ν.2539/1997 «Σύσταση δήμων και κοινοτήτων» , συγκροτήθηκε η πρωτοβάθμια Τοπική αυτοδιοίκηση που υπογράφτηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κων/νο Στεφανόπουλο και τον Υπουργό Εσωτερικών Αλέκο Παπαδόπουλο στην Αθήνα στις 03.12.1997 και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 244/τ.Α/04.12.1997,  συστάθηκε ο Δήμος Ιτέας αποτελούμενος από το δήμο Ιτέας και τις κοινότητες Κίρρας και Τριταίας  όπου καταργούνται . Έδρα του δήμου ορίστηκε ο οικισμός Ιτέα του τέως δήμου Ιτέας.

 

8.    Πρόγραμμα Καλλικράτης / Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης, Ν.3852/2010(ΦΕΚ87/τΑ/2010)/ Επανακαθορισμός ορίων αυτοδιοικητικών μονάδων.

     Ο  «Καλλικράτης» θεωρείται συνέχεια του «Καποδίστρια» (Ν.2539/97) υπό την έννοια της παρόμοιας φιλοσοφίας  αναγκαστικής συνένωσης των υπαρχόντων μικρών δήμων και κοινοτήτων σε μεγαλύτερους.  Βασικές πτυχές του προγράμματος ,  η μείωση του αριθμού των δήμων και των νομικών τους προσώπων κατά περίπου 2/3, η αντικατάσταση των 57 νομαρχιών ως δευτεροβάθμιων ΟΤΑ από τις 13 περιφέρειες, η σύσταση των αποκεντρωμένων διοικήσεων, οι αλλαγές στον τρόπο χρηματοδότησης των ΟΤΑ, η αύξηση της θητείας των αυτοδιοικητικών οργάνων από 4 σε 5 έτη και η ανακατανομή των αρμοδιοτήτων κάθε βαθμού.

     Σύμφωνα με την εισηγητική έκθεση του υπουργού Εσωτερικών κριτήριο συνένωσης  ήταν να μην υπάρχει δήμος με πληθυσμό κάτω των 25.000 κατοίκων στα πολεοδομικά συγκροτήματα Αθήνας και Θεσσαλονίκης ή 10.000 για την υπόλοιπη χώρα - εξαιρέσεις έγιναν μόνο για τις ορεινές περιοχές, όπου το πληθυσμιακό κατώτατο όριο τέθηκε στις 2.000 και στα νησιά, όπου προκρίθηκε η λογική «ένας δήμος ανά νησί» (πλην των δύο μεγάλων, Κρήτης και Εύβοιας).  

Ο αριθμός των δήμων περιορίστηκε σε  325 δήμους μέσω εθελοντικών ή αναγκαστικών συνενώσεων και μεταβιβάστηκε  μέρος  των αρμοδιοτήτων των νομαρχιακών αυτοδιοικήσεων.
Οι δήμοι διαιρέθηκαν σε δημοτικές ενότητες, οι οποίες αποτελούν τους δήμους που συνενώθηκαν. Αυτές με τη σειρά τους διαιρούνται σε κοινότητες, οι οποίες ταυτίζονται με τα παλαιά δημοτικά διαμερίσματα.   Με την υπογραφή του σχετικού νόμου  από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας Κάρολο Παπούλια  και τον Υπουργό Εσωτερικών ,Αποκέντρωσης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης Ιωάννη Ραγκούση στην Αθήνα στις 04.06.2010 και δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 87/τ.Α/07.06.2010,  συστάθηκε ο Δήμος Δελφών και ο οικισμός της Κίρρας αποσπάστηκε από το δήμο Ιτέας και προσαρτήθηκε στο Δήμο Δελφών. Η διοικητική διαίρεση του «προγράμματος Καλλικράτη» ίσχυσε από 01.01.2011 και επανήλθε ο όρος «Τοπική Κοινότητα».

Μαρία Δημ. Καπαρέλη

Κοινωνιολόγος/Κιρραία