Σάββατο 28 Μαρτίου 2015

Παροιμιώδεις στίχοι της ελληνικής ποίησης

Ένα νήμα που μας λείπει (ίσως όχι μόνο από τη Λεξιλογία) είναι μια συλλογή στίχων της ελληνικής ποίησης που έχουν αποκτήσει παροιμιώδη αξία και που τους επαναλαμβάνουμε συχνά, όπου πιστεύουμε ότι ταιριάζουν, τόσο που να είναι γνωστοί ακόμα και σε άτομα που δεν ξέρουν ούτε το ποίημα ούτε τον ποιητή. Για παράδειγμα, ο πιο γνωστός τέτοιος στίχος δεν αποκλείεται να είναι το καβαφικό «Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους. (Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μιά κάποια λύσις)», που συχνά γίνεται «Και τώρα τι θα γίνουμε χωρίς τους βαρβάρους;».

Προτείνω, λοιπόν, όποτε θυμόμαστε κάποιον τέτοιο στίχο ή τον βρίσκουμε στο διάβα μας/στο διάβασμά μας, να τον προσθέτουμε εδώ με όσο γίνεται περισσότερα στοιχεία. Για να καλλιεργούμε και τη μεταφραστική διάσταση, προσθέτουμε και την αγγλική μετάφραση — αν υπάρχει και αν εύκολα τη βρίσκει κανείς, π.χ.

Και τώρα τι θα γίνουμε χωρίς τους βαρβάρους;
βασισμένο στο:
Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους. (Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μιά κάποια λύσις.)
από το ποίημα Περιμένοντας τους Βαρβάρους του Κ. Καβάφη
“And now, what will become of us without barbarians?”
C P Cavafy, Waiting for the Barbarians







Ευρετήριο

  • Και τώρα τι θα γίνουμε χωρίς τους βαρβάρους; (Και τώρα τι θα γένουμε χωρίς βαρβάρους) / And now, what will become of us without barbarians? #1
  • Πού ’σαι, νιότη, που ’δειχνες πως θα γινόμουν άλλος! #2
  • Τη γλώσσα μου έδωσαν ελληνική #3
  • Τη ρωμιοσύνη μην την κλαις #4
  • Σα βγεις στον πηγαιμό για την Ιθάκη (να εύχεσαι νάναι μακρύς ο δρόμος) #5
  • Πάρθεν η Ρωμανία #6
  • Όμορφος κόσμος, ηθικός, αγγελικά πλασμένος #7
  • Αν είναι να 'ρθει, θε να 'ρθεί, αλλιώς θα προσπεράσει #8
  • Για Λακεδαιμονίους να μιλούμε τώρα! #9
  • Τι είναι η πατρίδα μας; #9
  • Μήνα σε γάμο ρίχνονται, μήνα σε χαροκόπι; #9
  • Οι άνθρωποι αυτοί ήσαν μια κάποια λύσις #9
  • Τότε οι νεκροί πεθαίνουνε, όταν τους λησμονάνε #10
  • Θέλει αρετήν και τόλμην η ελευθερία #11
  • Άκρα του τάφου σιωπή #12
  • Ο Απρίλης με τον Έρωτα χορεύουν και γελούνε #12
  • Όποιος πεθάνει σήμερα χίλιες φορές πεθαίνει #12
  • Η Ελλάδα ποτέ δεν πεθαίνει #13
  • η χώρα όπου ανθεί φαιδρά πορτοκαλέα #14
  • Kαλότυχοι οι νεκροί, που λησμονάνε #15
  • και ξανά προς τη δόξα τραβά #16
  • Για δες καιρό που διάλεξε... #17, #70.
  • Εγώ Γραικός γεννήθηκα, Γραικός θε να πεθάνω #17, #70.
  • Τρία πουλάκια κάθονταν #18, #65
  • Έχετε γεια, βρυσούλες #18
  • Χαιρέτα μου τον πλάτανο (που 'χει την κρύα βρύση) #19
  • Τρία παιδιά Βολιώτικα #19
  • Αφήνω γεια στις λεύτερες και γεια στις παντρεμένες #19
  • (Έμεινε η μάνα μοναχή) σαν καλαμιά στον κάμπο #20, 21
  • Στην Pώμη δόθηκε ο χρησμός• έγιν’ εκεί η μοιρασιά #22
  • Αθήνα ζαφειρόπετρα στης γης το δαχτυλίδι #23
  • Πώς μας θωρείς ακίνητος; Πού τρέχει ο λογισμός σου; #26
  • Ιδού στάδιον δόξης λαμπρόν / Ιδού πεδίον δόξης λαμπρόν #27
  • το γαρ πολύ της θλίψεως γεννά παραφροσύνη #28
  • Mες την υπόγεια την ταβέρνα, / μες σε καπνούς και σε βρισές #30
  • Φταίει το ζαβό το ριζικό μας! Φταίει ο Θεός που μας μισεί! Φταίει το κεφάλι το κακό μας! #30
  • Δειλοί, μοιραίοι κι άβουλοι αντάμα, προσμένουμε, ίσως, κάποιο θάμα! #30
  • Mέριασε, βράχε, να διαβώ #32
  • T’ άλογο! τ’ άλογο! Oμέρ Bριόνη #32
  • Αχός βαρύς ακούγεται, πολλά ντουφέκια πέφτουν #32
  • Γιώργαινα, ρίξε τ’ άρματα, δεν είν’ εδώ το Σούλι #32
  • Βρε δεν είν' εδώ το Σούλι, εδώ είναι του Ρασούλη #32
  • Eδώ δεν είναι παίξε γέλασε, εδώ είναι Μπαλκάνια #33
  • (Αυτός) ο κόσμος ο μικρός, ο Μέγας #34
  • Υπεροψίαν και μέθην #36
  • Αποχαιρέτα την την Χ που χάνεις / το το Χ που χάνεις / Bid farewell to the X you are losing #37, 39
  • Βουλιάζει όποιος σηκώνει τις μεγάλες πέτρες #38
  • Όπου και να ταξιδέψω η Ελλάδα με πληγώνει #41
  • Αρνάκι άσπρο και παχύ #43
  • πονηρέ πολιτευτή #44
  • σαν έτοιμος από καιρό / as one long prepared #45
  • κι άλλα ηχηρά παρόμοια #49
  • (στρατηγέ) τι ζητούσες στη Λάρισα, συ, ένας Υδραίος; #53
  • ετίναξε την ανθισμένη αμυγδαλιά #54
  • Πάντ' ανοιχτά, πάντ' άγρυπνα τα μάτια της ψυχής μου #55
  • Το χάσμα π΄ άνοιξ΄ ο σεισμός κι ευθύς εγιόμισ΄ άνθη #56
  • Μεθύστε με τ' αθάνατο κρασί του Εικοσιένα #57
  • Η ποίησις είναι ανάπτυξι στίλβοντος ποδηλάτου #58
  • Σαράντα πέντε μάστοροι κ’ εξήντα μαθητάδες #59, #65
  • Ολημερίς το χτίζανε, το βράδυ γκρεμιζόταν #59, #65
  • Ο Μάιος μας έφτασε, εμπρός βήμα ταχύ #61
  • Πήραμε τη ζωή μας λάθος #63
  • τα μαρμαρένια αλώνια, #64
  • Πολλή μαυρίλα πλάκωσε, μαύρη σαν καλιακούδα. #65
  • Κάθε κορφή και φλάμπουρο, κάθε κλαδί και κλέφτης #65
  • Τι είναι θεός; Τι μη θεός; Και τι τ' ανάμεσό τους; #69
  • Στων Ψαρών την ολόμαυρη ράχη #75
  • Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον/Απολείπειν ο Θεός [Χ], #84
  • Ποτέ δε θα πειράξω, τα ζώα τα καημένα #85
  • Ο βορειάς που τ' αρνάκια παγώνει, #86
  • Βροντάει ο Όλυμπος, αστράφτει η Γκιώνα [...]/ Στ' άρματα, στ' άρματα, εμπρός στον αγώνα, #87
  • Μια βοσκοπούλα αγάπησα, #88
  • Οι μάγκες δεν υπάρχουν πια, #89
  • Σαν βγω απ' αυτή τη φυλακή, #90
  • Φρόνιμα και ταχτικά/πάω μ’ εκείνον που νικά.| Μην αμελήσετε. Πάρτε μαζί σας νερό. Το μέλλον μας έχει πολλή ξηρασία. #91
lexilogia.gr/

Δεν υπάρχουν σχόλια: