Μια πικρή ηρεμία (Φιλοσοφικό δοκίμιο)

Καλότυχοι όσοι καθορίζουν τη συμπεριφορά τους προς την πραγματικότητα από αναλλοίωτους εσωτερικούς λόγους! Σ' αυτούς πηγαίνει η ζήλια όσων, όπως εμείς, συνηθισμένοι να αντιδρούμε στα ευμετάβλητα ερεθίσματα του κόσμου που μας περιβάλλει, ζούμε εκτεθειμένοι σε συνεχείς συγκρούσεις, ανίκανοι να αποκωδικοποιήσουμε τη ροή της πολύμορφης πραγματικότητας, διαγράφοντας με τη συμπεριφορά μας, κάθε φορά, ένα αυξημένο αίσθημα της δυνατότητας λάθους. Και πόσο είναι δύσκολο κάπου-κάπου, να ζήσεις, όπως εμείς, στην Ελλάδα!
Μια συμπεριφορά που δεν προλαβαίνει να σταθεροποιηθεί κι αμέσως μπαίνει σε δοκιμασία: είμαστε υπέρ ή κατά: είμαστε υπέρ ή κατά, γιατί είμαστε προοδευτικοί ή συντηρητικοί. Και οι μεν και οι δε με σωστά επιχειρήματα, είμαστε υπέρ, έχοντας όμως κάνει δικούς μας τους λόγους αυτών που είναι κατά, είμαστε κατά, αλλά στην κατεύθυνση εκείνων που είναι υπέρ. Και στο διάστημα αυτό τα γεγονότα βάζουν το κεφάλι κάτω και τρέχουν σαν ταύροι στην αρένα.
Ετσι ζούμε σήμερα στην Ελλάδα. Πάμε, ερχόμαστε, συναντούμε τους άλλους και σε κάθε συνάντηση οι απόψεις μας χοροπηδούν, τις περισσότερες φορές για την ανάγκη της αντιπαράθεσης. Σπάνια λόγω συμφωνίας, όταν καταφέρνουμε να μιλήσουμε με κάποιον σωστό, κάποιον που δουλεύει στο κέντρο του τομέα του και δίνει την αίσθηση ότι προωθεί ορισμένα πράγματα, αν και δεν κρύβει τα εμπόδια και τις δυσκολίες, σε μια αμφιλεγόμενη γενική κατάσταση, έχοντας, παρ' όλ' αυτά, μια καθαρή εικόνα του μέλλοντος, ή κάποιον που βρίσκεται στο περιθώριο, που βλέπει τα αρνητικά, την άλλη πλευρά του νομίσματος, τη διαφθορά να μεγαλώνει, τα ιδανικά να μπαίνουν σε κρίση, και στην απογοήτευσή του να βρίσκει τη δύναμη να επιμένει, να ακολουθεί τη γραμμή του και να φτάνει σε μια πικρή ηρεμία.
Οι σπάνιοι, σωστοί άνθρωποι: λίγοι και σωστοί, σωστοί γιατί λίγοι: όπως εμείς, που δεν τολμούμε να πούμε ότι είμαστε σωστοί, αλλά προσπαθούμε να είμαστε λίγοι, τώρα πια ταυτισμένοι με την αβεβαιότητά μας, που δεν θέλουμε να την αλλάξουμε με τίποτ' άλλο στον κόσμο.

 Φοίβος Γκικόπουλος

 Ομότιμος καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής ΑΠΘ